Kennelijk is het ook nog belangrijk dat je een beetje nadenkt over wat je op Twitter zet. En ik maar denken dat het gewoon een potje roeptoeteren is of "verbale diarree", zoals een collega van mij Twitter wel eens smakelijk omschreef.

Er wordt dan ook met twee maten gemeten: óf je hebt een ‘voorbeeldfunctie' en dan mag je elke Tweetje op een goudschaaltje wegen, óf niemand is in je geïnteresseerd en dan mag je roepen wat je wilt. Scholieren en studenten, maar ook losgelagen idioten hebben nog wel eens de neiging om bagger via Twitter in de ‘ether’ gooien. Op zich geen pobleem; er is toch vaak geen hond die geïnteresseerd is.

Lastig wordt het als eerst niemand in je geïnteresseerd is en je dus kan roepen wat je wil en je er te laat achterkomt, dankzij een Twitterbericht, dat je opeens wel een voorbeeldfunctie blijkt te hebben.
Zoiets kwam Yasmina Haifa te leren toen ze een Twitterbericht stuurde die op zijn zachtst gezegd niet erg overdacht was.

Niet qua inhoud, niet qua timing en, nu blijkt, ook niet qua voorbeeldfunctie. Vanuit haar rol als medewerker HRM bij het Nationaal Cyber Security Center zou ze mogen verwachten dat het een en ander tot commotie zou leiden. Koren op de molen van een ieder die in ‘het andere kamp’ zit natuurlijk.

Die waren dan ook graag bereid om dit Twitterbericht extra onder de aandacht te brengen en verantwoordelijken, zoals de minister van Veiligheid, op het matje te roepen. 

Voor Nicolette van Dam kwam de wind uit een heel andere hoek. Helemaal van de andere kant van de oceaan maakte een groep Colombianen via de media duidelijk niet gediend te zijn van de beeldgrap van scheerschuim snuivende Colombianen. Aangezien Nicolette van Dam ambassadrice van Unicef is, eiste deze Colombiaanse schreeuwende media (minderheid?) dat Unicef haar zou ontheffen van haar taak. Dat weigerde Unicef natuurlijk. Zij begrepen ook dat als de lat van goed burgerschap en correct gedrag zo hoog gelegd wordt er nog maar weinig ambassadeurs zouden overblijven en nog minder mee willen doen.

Nicolette van Dam echter vond de druk na twee dagen al te veel worden en wilde niet afwachten tot het een en ander zou overwaaien. Zij besloot zelf op te stappen als ambassadeur. Colombianen blij, denk ik, want ik heb nergens een uiting van blijdschap of tevredenheid van Colombiaanse kant kunnen vinden en voor de rest alleen verliezers. Overigens was Nicolette van Dam niet de enige die deze gemakkelijke grap maakte.

Was het vorige voorbeeld van Nicolette van Dam nog een beetje onhandig en ietwat naïef, ronduit dom was Justine Sacco toen zij vlak voor ze op het vliegtuig naar Zuid-Afrika stapte de volgende tweet eruitgooide:  "Going to Africa. Hope I don't get AIDS. Just kidding. I'm white!".

Terwijl mevrouw Sacco van de VS naar Zuid-Afrika vloog begon Twitter haar werk te doen. Een woedende storm aan Twitterberichten maakten duidelijk dat deze Tweet gezien werd als racistisch en zeer verwerpelijk. Ongeveer tegen de tijd dat ze uit het vliegtuig stapte was ze nog niet bewust van alle commotie, maar wel al zo goed als ontslagen. Een excuustweet en het verwijderen van haar Twitteraccount ten spijt.

Wat het geheel zo ongelooflijk dom maakt is niet alleen de inhoud van haar Twitterbericht, maar vooral haar functie. Op het moment dat zij het vliegtuig in stapte was Justine Sacco een PR executive van Internet Media bedrijf IAC (beurswaarde € 5 mrd). Haar werk bestaat uit het adviseren van bedrijven op het gebied van reputatie en online communicatie (de ironie!).

Als het waar is dat mensen alleen leren van ervaringen dan kan Justine Sacco zich met recht een ervaringsdeskundige noemen.

Niet iedereen is gelijk en zeker op Twitter niet

Er zijn nog talloze andere voorbeelden van mensen die wel of niet bewust hun rol in de maatschappij vergeten en/of de kracht van het medium Twitter onderschatten. Politie-agenten die hun geloof verwarren met hun openbare functie of ons willen informeren dat ze op de bank bij een verdachte van mishandeling een voetbalwedstrijd zitten te kijken.

De hashtag #Moetkunnen zal de Twittergemeenschap geïnspireerd hebben: “Dat maken wij wel uit". Behalve Nicolette van Dam hebben de meeste van de genoemde voorbeelden maar weinig volgers op hun Twitteraccount, maar dat maakt niet uit: slechts weinig mensen werken met een afgeschermde account en slecht nieuws ‘travels fast'. In die zin heeft Twitter een zuiverende werking.

Twitter rules!

Wat kunnen we uit voorgaande leren?

Ten eerste: besef dat je in sommige gevallen van te voren niet weet of je nou wel of niet een voorbeeldrol hebt. Voor je het weet heb je het wel en zijn de poppen aan het dansen.

Ten tweede: humor of een mening zijn persoonlijk. Wees bereid om voor die humor en mening te staan, óók als het warm onder de voeten wordt. Kan je dit niet? Dan is het kennelijk geen goed bericht.

Ten derde: als je een ‘rol’in de samenleving hebt die vraagt om neutraliteit, bijvoorbeeld die van politieman of ambtenaar, dan is je eigen mening helaas niet meer vrij verkondigbaar. Wat je dan rest zijn slechts beschrijvingen van ‘wat je ziet of meemaakt’.

Voor ramptoeristen wordt Twitter daarmee minder leuk, maar er zijn nog genoeg bedrijven die nog op Twitter of andere sociale media een misstap maken die de aandacht zullen trekken.